أَنَّ عُمَرَ بْنَ
الْخَطَّابِ بَنَى إلى جنب الْمَسْجِدِ رَحْبَةً، سَمّاها الْبُطَيْحَاءَ، فكَانَ يُقول
من أراد أَنْ يَلْغَطَ , أَوْ يُنْشِدَ شِعْرًا، أَوْ يَرْفَعَ صَوْتَهُ، فلْيَخْرُجْ
إِلَى هَذِهِ الرَّحْبَةِ
Ömer radıyallahu anh mescidin kapısının yanında bir revak
bina ettirdi. Ona Butayhâ ismini verdi. "Kim gürültü yapmak, şiir okumak
veya konuşmak isterse şu revaka çıksın, orada konuşsun"diyordu.
* Yahya el-Leysî’nin rivayet ettiği Muvatta nüshasında (no:
422) İmam Malik bunu belâgan rivayet etmiştir.
* Mus’ab ez-Zuhrî’nin rivayet ettiği Muvatta nüshasında İmam
Malik bunu (no:581); Ebu’n-Nadr – Salim b. Abdillah b. Ömer – Ömer radıyallahu
anh isnadıyla rivayet etmiştir.
Suveyd el-Hadesanî’nin rivayet ettiği Muvatta’da (no:186)
aynı isnadla gelmiştir. İbnu’l-A’rabi, Mu’cem’de (4/40) İbn Şebbe Tarihu’l-Medine’de
(1/34) ve Beyhaki de (10/103) İmam Malik’in tarikiyle rivayet etmiştir.
Bu
rivayet yolunda bütün ravileri sika olmakla birlikte Salim b. Abdillah ile Ömer
b. el-Hattab radıyallahu anh arasında inkıta olduğu görülmektedir.
Ancak İbn Abdilberr, el-İstizkar’da (6/354-355); Mus’ab,
el-Ka’nebî ve Mutarrif’in; Malik – Ebu’n-Nadr – Salim b. Abdillah – İbn Ömer radıyallahu
anhuma isnadıyla Ömer radıyallahu anh’den rivayet ettiklerini zikretmiştir. Bu
durumda isnad muttasıldır. Şeyh Sa’d b. Abdillah el-Humeyd, el-İ’tisam tahkikinde
(2/468) bu isnadın sahih olduğunu belirtmiştir.
Mescidde imam odası (Maksûre) edinmeye gelince:
Mescid-i Nebevî'de "maksure" denilen bir bölüm olduğu, hatta bazı sahabelerin maksure bölümünde cuma namazı dahi kıldıkları hakkında birçok kanallardan rivayetler sabit olmuştur. Aşağıda zikredeceğim rivayet isnad olarak munkatı bir rivayet olmakla beraber maksure denilen bu bölümün ayrı bir kapısı olduğunu ifade etmektedir:
Muhammed b. Zeyd rahimehullah şöyle demiştir: "Ebu Hureyre radıyallahu anh, cuma günü minberin yanında ayakta durur, ayakkabılarının topuklarını kollarına alır, sonra minberin topuzunu tutarak şöyle derdi: "Doğru sözlü, doğruluğu tasdiklenmiş olan Ebu'l-Kasım Muhammed rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki: "Yaklaşan şerden dolayı vay Arapların haline!" İmamın odasının kapısının hareketinden imamın çıkışını anladığı zaman otururdu."
Bunu Hakim (1/190 - Zehebi burada munkatı demiş, 3/585 burada ise sahih demiştir. Allahu a'lem hadisin merfu kısmının sahih yoldan sabit olduğuna işaret etmiştir. Yoksa Muhammed b. Zeyd, Ebu Hureyre radıyallahu anh'e yetişmemiştir.)
Mescidde imam odası (Maksûre) edinmeye gelince:
Mescid-i Nebevî'de "maksure" denilen bir bölüm olduğu, hatta bazı sahabelerin maksure bölümünde cuma namazı dahi kıldıkları hakkında birçok kanallardan rivayetler sabit olmuştur. Aşağıda zikredeceğim rivayet isnad olarak munkatı bir rivayet olmakla beraber maksure denilen bu bölümün ayrı bir kapısı olduğunu ifade etmektedir:
Muhammed b. Zeyd rahimehullah şöyle demiştir: "Ebu Hureyre radıyallahu anh, cuma günü minberin yanında ayakta durur, ayakkabılarının topuklarını kollarına alır, sonra minberin topuzunu tutarak şöyle derdi: "Doğru sözlü, doğruluğu tasdiklenmiş olan Ebu'l-Kasım Muhammed rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki: "Yaklaşan şerden dolayı vay Arapların haline!" İmamın odasının kapısının hareketinden imamın çıkışını anladığı zaman otururdu."
Bunu Hakim (1/190 - Zehebi burada munkatı demiş, 3/585 burada ise sahih demiştir. Allahu a'lem hadisin merfu kısmının sahih yoldan sabit olduğuna işaret etmiştir. Yoksa Muhammed b. Zeyd, Ebu Hureyre radıyallahu anh'e yetişmemiştir.)
