Ruh Taşıyan Canlıların Suretinin
Haramlığı
Şeyh Mukbil b. Hadi
el-Vadiî Rahimehullah'tan özetleyerek tercüme
eden: Ebu Muâz el-Çubukâbâdî
Rasulullah sallallahu aleyhi ve
sellem suret yapanlara lanet etmiştir
Avn b. Ebi Cuhayfe
hacamatçı bir köle satın almıştı. (babası Ebu Cuhayfe ona) dedi ki:
أنه أشترى غلامًا حجامًا فقال: إن النبي صلى
الله عليه وعلى آله وسلم نهى عن ثمن الدم وثمن الكلب وكسب البغي، ولعن آكل الربا وموكله
والواشمة والمستوشمة والمصور.
“Şüphesiz Nebî
sallallahu aleyhi ve sellem kan ücretinden, köpek ücretinden ve fahişenin
ücretinden yasakladı. Faiz yiyene, faize vekillik yapana, dövme yapana ve
yaptırana ve suret yapana lanet etti.”
Buhari (10/393)
Suretlerin Silinmesinin
Emredilmesi
Ebu’l-Heyyac
el-Esedî dedi ki: “Ali b. Ebi Talib radıyallahu anh bana şöyle dedi:
ألا أبعثك على ما بعثني عليه رسول الله صلى
الله عليه وعلى آله وسلم: ألا تدع تمثالاً إلا طمسته ولا قبرًا مشرفًا إلا سويته.
“Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem’in beni gönderdiği şey için seni göndermeyeyim mi:
Silmedik bir timsal bırakma, düzlemedik bir yüksek kabir bırakma!”
Diğer rivayette bu
hadisi:
ولا
صورة إلا طمستها.
“Silmedik bir suret
bırakma” lafzıyla zikretti.
Muslim (2/666)
Allah’ın Dışında Surete de İbadet Edenler Olmuştur
Aişe radıyallahu
anha’dan:
لما أشتكى النبي صلى الله عليه وعلى آله وسلم
ذكرت بعض نسائه كنسية رأينها بأرض الحبشة يقال لها: مارية، وكانت أم سلمة وأم حبيبة
رضي الله عنهما أتتا أرض الحبشة فذكرتا من حسنها وتصاوير فيها، فرفع رأسه فقال
" أولئك إذا مات منهم الرجل الصالح بنوا على قبره مسجدًا ثم صوروا فيه تلك الصور،
أولئك شرار الخلق عند الله "
“Nebî sallallahu
aleyhi ve sellem rahatsızlandığı zaman hanımlarından birisi Habeş topraklarında
gördüğü bir kiliseden bahsetti. Ona: “Mariye” deniliyordu. Umm Seleme ve Umm
Habibe radıyallahu anhuma Habeş topraklarına gitmişlerdi. Bu kilisenin
güzelliğinden ve içindeki suretlerden bahsettiler. Nebî sallallahu aleyhi ve
sellem başını kaldırdı ve şöyle buyurdu: “Onlar, kendilerinden salih bir kimse
öldüğü zaman kabrinin üzerine mescid bina edeler, sonra bu suretleri
yaparlardı. Onlar Allah katında halkın en şerlileridirler.”
Buhari (3/208)
Muslim (1/375)
Melekler İçinde Suretler Bulunan
Eve Girmezler
Ebu Talha
radıyallahu anh’den: “Nebî sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
لا تدخل الملائكة بيتًا فيه كلب ولا تصاوير
"
“Melekler içinde ne
köpek ve ne de suretler bulunan eve girerler.”
Buhari (10/380-
Fethu’l-Bari) Muslim (14/83, 84-Nevevi şerhiyle)
Şeyh Mukbil dedi
ki: “Burada meleklerden maksat rahmet melekleridir.”
Zeyd b. Halid, Ebu
Talha radıyallahu anh’den rivayet ediyor: “Rasulullah sallallahu aleyhi ve
sellem şöyle buyurdu:
إن
رسول الله صلى الله عليه وعلى آله وسلم قال: " إن الملائكة لا تدخل بيتًا فيه
صورة ". قال بسر: ثم أشتكى زيد فعدناه فإذا بابه ستر فيه صورة، فقلت لعبيد الله
الخولاني ربيب ميمونة زوج النبي صلى الله عليه وعلى آله وسلم: ألم يخبرنا زيد عن الصور
اليوم الأول؟
فقال عبيد الله ألم تسمعه حين قال "
إلا رقما في ثوب ".
“Şüphesiz melekler
içinde suret bulunan bir eve girmezler.” Ravi Busr dedi ki: “Sonra Zeyd
rahatsızlandı ve biz onu ziyaret ettik. Kapısında üzerinde suret bulunan bir
örtü gördük. Nebî sallallahu aleyhi ve sellem’in eşi olan Meymune radıyallahu
anha’nın kardeşi Ubeydullah el-Havlanî’ye dedim ki: “Zeyd bize önceki gün
suretler hakkında hadis söylememiş miydi?” Ubeydullah: “Ancak kumaştaki rakam
hariç” dediğini duymadın mı?” dedi.
Buhari (10/389)
Muslim (14/85)
İbn Ömer radıyallahu
anhuma’dan:
وعد جبريل النبي صلى الله عليه وعلى آله وسلم
فراث عليه حتى اشتد على النبي صلى الله عليه وعلى آله وسلم، فخرج النبي صلى الله عليه
وعلى آله وسلم فلقيه فشكا إليه ما وجد، فقال له: " إنا لا ندخل بيتًا فيه صورة
ولا كلب
“Cibril, Nebî
sallallahu aleyhi ve sellem’e vaadde bulunmuş, gelmeyince bu durum Nebî
sallallahu aleyhi ve sellem’e ağır gelmişti. Nebî sallallahu aleyhi ve sellem
dışarı çıkınca Cibril ile karşılaştı. Hissettiği durumu ona şikayet etti. O da
dedi ki: “Biz içinde ne suret ve ne de köpek bulunan bir eve gireriz”
Buhari (10/391)
Muslim (14/81)
Aişe radıyallahu
anha üzerinde suretler bulunan bir nemruka (minder) almıştı. Nebî sallallahu
aleyhi ve sellem onun yanına girmedi. Aişe radıyallahu anha: “Allah’a tevbe
ederim, günahım nedir?” dedi. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem: “Bu
nemruka nedir?” buyurdu. Aişe radıyallahu anha da: “Üzerine oturmak ve
yaslanmak için” dedi. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki: “Bu
suretleri yapanlar kıyamet gününde azap olunurlar. Onlara: “Yarattığınız
şeyleri diriltin” denilir. Şüphesiz melekler içinde suret bulunan bir eve
girmezler.”
Buhari (10/389)
Muslim (14/89)
Ebu Hureyre radıyallahu
anh’den: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki:
لا تدخل الملائكة بيتًا فيه تماثيل أو تصاوير
“Melekler içinde
timsaller (heykel ve biblolar) veya suretler (resimler) bulunan bir eve
girmezler.”
Muslim (14/94)
Ali radıyallahu anh’den:
صنعت طعامًا فدعوت النبي صلى الله عليه وعلى
آله وسلم فجاء فدخل فرأى سترًا فيه تصاوير فخرج وقال: " إن الملائكة لا تدخل بيتًا
فيه تصاوير
“Bir yemek yaptım
ve Nebî sallallahu aleyhi ve sellem’i davet ettim. Gelip girdiğinde üzerinde
suretler bulunan bir örtü gördü ve hemen çıktı. Şöyle buyurdu: “Şüphesiz
melekler içinde suretler bulunan bir eve girmezler.”
Sahih. Nesai
(8/213) İbn Mace (2/1114) Ebu Ya’la (1/342)
Kıyamet Gününde En Şiddetli Azap
Görenler Suret Yapanlardır
Muslim dedi ki: “Mesruk
ile beraber Yesar b. Numeyr’in evinde idik. Sofasında timsaller gördük. Dedi ki:
“Abdullah (b. Mesud radıyallahu anh)’ın şöyle dediğini işittim: “Nebî
sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
إن اشد الناس عذابًا عند الله يوم القيامة
المصورن
“Şüphesiz kıyamet
gününde insanların en şiddetli azap görecek olanları suret yapanlardır.”
Buhari (10/382)
Muslim (14/92)
İbn Ömer radıyallahu
anhuma’dan: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
إن الذين يصنعون هذه الصور يعذبون يوم القيامة
يقال لهم: أحيوا ما خلقتم
“Şüphesiz şu
suretleri yapanlar kıyamet gününde azap edilecekler ve onlara şöyle denilecek: “Yarattıklarınıza
can verin.”
Buhari (10/382)
Muslim (14/92)
Suret Yapanlar İnsanların En
Zalimleridir
Ebu Zur’a şöyle
dedi: “Ebu Hureyre radıyallahu anh ile beraber Medine’de bir eve girdik. Yukarı
tarafta bir ressamın suret yaptığını gördü. Şöyle dedi: Rasulullah sallallahu
aleyhi ve sellem’in şöyle buyurduğunu işittim:
ومن أظلم ممن ذهب يخلق كخلقي فليخلقوا حبة
وليخلقوا ذرة
“(Allah Azze ve
Celle buyurdu ki:) Benim yarattığım gibi yaratmaya kalkışandan daha zalim kim
olabilir? Haydi bir tane yaratsınlar, bir zerre yaratsınlar!” Sonra bir kap su
istedi, eliyle yıkamaya başladı. Öyle ki su, koltuk altına kaçtı…
Buhari (10/385)
Muslim (14/93, 94)
Ruh Taşıyan Canlıların
Suretlerinin Genel Olarak Haram Kılınmasının Delili
Aişe radıyallahu anha’dan: “Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem bir
yolculuktan döndü. Benim
yanıma geldiğinde ben de üzerinde resimler olan bir perdeyi kilere asmıştım.
Onu aldı ve parçaladı. Yüzü kızarmıştı. Şöyle buyurdu:
يا
عائشة أشد الناس عذابًا عند الله يوم القيامة الذين يضاهون بخلق الله
"Ey Aişe! Kıyamet günü Allah indinde azaba uğrayan
insanların en şiddetlileri, Allah'ın yarattıklarına benzer şeyler yapanlardır.
(Yaratma konusunda Allah'a benzemeye kalkışanlardır)." Aişe
radıyallahü anha dedi ki; “Bunun üzerine
ben de onu parçalayıp bir veya iki yastık yaptım."
Muslim’in rivayetinde şöyle geçer: “Örtüyü görünce Rasulullah
sallallahu aleyhi ve sellem’in yüzünün rengi değişti. Sonra perdeyi alıp
parçaladı ve sonra şöyle buyurdu:
إن
من أشد الناس عذابًا يوم القيامة الذين يشبهون بخلق الله
“Şüphesiz kıyamet gününde
insanların en şiddetli azap görecek olanları Allah’ın yarattıklarına
benzetenlerdir.”
Buhari (10/386) Muslim (14/87)
Suret Yapmaktan Yasaklama
Cabir radıyallahu anh’den:
نهى
رسول الله صلى الله عليه وعلى آله وسلم عن الصورة في البيت ونهى أن يصنع ذلك.
“Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem evde suret
bulundurmaktan ve suret yapmaktan yasakladı.”
Hasen. Tirmizi (5/427)
Cabir radıyallahu anh’den:
أن
النبي صلى الله عليه وعلى آله وسلم نهى عن الصور في البيت، ونهى الرجل أن يصنع ذلك
وأن النبي صلى الله عليه وعلى آله وسلم أمر عمر بن الخطاب زمن الفتح وهو بالبطحاء أن
يأتي الكعبة فيمحو كل صورة فيها، ولم يدخل البيت محيت كل صورة فيه
Nebî sallallahu aleyhi ve sellem evde suret bulundurmaktan
ve kişinin bunları (suretleri) yapmasından yasakladı. Nebî sallallahu aleyhi ve
sellem Fetih zamanı, Batha’da Ömer radıyallahu anh’e Kab’eye gidip oradaki
bütün suretleri silmesini emretti. Kabedeki bütün suretler silinmedikçe
girmedi.”
Hasen. Ahmed (3/335, 383, 384) Ebu Ya’la (4/169)
Şeyh Mukbil dedi ki: “Bu hadisler gölgeli ya da gölgesiz,
her resmin genel olarak haram kılındığının delilleridir.”
Cabir radıyallahu
anh’den:
كان
في الكعبة صور، فأمر النبي صلى الله عليه وعلى آله وسلم عمر بن الخطاب أن يمحوها، فبل
عمر ثوبًا ومحاها به، فدخلها رسول الله صلى
الله عليه وعلى آله وسلم وما فيها منها شيء
“Kabe’de suretler vardı. Nebî sallallahu aleyhi ve sellem,
Ömer b. el-Hattab radıyallahu anh’a onları silmesini emretti. Ömer radıyallahu
anh de bir kumaşı ıslatarak onları sildi. Bunun üzerine Rasulullah sallallahu
aleyhi ve sellem oraya girdiğinde, o suretlerden bir şey kalmamıştı.”
Ahmed (3/396)
Şeyh Mukbil şöyle demiştir: “Bu hadis fotoğraf ya da başka
şekilde ruh taşıyan bütün suretlerin genel olarak haram kılındığına delildir.”
Suret Yapmak Büyük Günahlardandır
Ebu Hureyre radıyallahu anh’den: Rasulullah sallallahu
aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
يخرج
عنق من النار يوم القيامة له عينان تبصران وأذنان تسمعان ولسان ينطق يقول: إني وُكِّلت
بثلاثة: بكل جبار عنيد، وبكل من دعا مع الله إلهًا آخر، وبالمصورين
“Kıyamet gününde gören iki gözü olan, işiten iki kulağı
olan ve konuşan bir dili olan bir boyun cehennemden çıkarak şöyle diyecek: “Ben
şu üç tür kişi ile görevlendirildim: Her inatçı zorba, Allah ile beraber başka
bir ilaha dua eden herkes ve suret yapanlar”
Sahih. Tirmizi (7/295) Ahmed (16/184)
Şüphelilerden Uzaklaşmak
Ubeydullah b. Abdillah b. Utbe’den:
أنه
دخل على أبي طلحة الأنصاري يعوده فوجد عنده سهل بن حنيف قال: فدعا أبو طلحة إنسانًا
ينزع نمطًا تحته، فقال له سهل: لم تنزعه؟ قال: لأن فيها تصاوير، وقال فيه النبي صلى
الله عليه وعلى آله وسلم ما قد علمت، قال سهل: أو لم يقل: " إلا ما كان رقمًا
في ثوب؟ " قال: بلى، ولكنه أطيب لنفسي
“O Ebu Talha el-Ensari radıyallahu anh’ı hasta iken ziyarete
geldi. Yanında Sehl b. Huneyf’in bulunduğunu gördü. Dedi ki: “Ebu Talha radıyallahu
anh altındaki örtüyü alması için birini çağırdı. Sehl radıyallahu anh ona dedi
ki: “Neden onu kaldırtıyorsun?” dedi ki: “Çünkü onda resimler vardır. Nebî
sallallahu aleyhi ve sellem bunun hakkında senin de bildiğin şeyi söylemiştir.”
Sehl radıyallahu anh dedi ki: “Ancak kumaşta bulunan şekil hariç” demedi mi?”
Ebu Talha radıyallahu anh: “Evet, lakin ben gönlümde bir sıkıntı kalmasını
istemiyorum” dedi.
Sahih. Tirmizi (5/430)
Suretlerin Ağaç Şekline Dönene Kadar Kesilmesi Emri
Ebu Hureyre radıyallahu anh’den: Rasulullah sallallahu
aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
أتاني
جبرائيل فقال: إني كنت أتيتك البارحة فلم يمنعني أن أكون دخلت عليك البيت الذي كنت
فيه إلا أنه كان في باب البيت تمثال الرجال، وكان في البيت قرام ستر فيه تماثيل، وكان
في البيت كلب، فمُر برأس التمثال الذي بالباب فليقطع فيصير كهيئة الشجرة، ومر بالستر
فليقطع ويجعل منه وسادتين منتبذتين توطأن، ومر بالكلب فليخرج "، ففعل رسول الله
صلى الله عليه وعلى آله وسلم وكان ذلك الكلب جروًا للحسين أو للحسن تحت نَضَدٍ له فأمر
فأخرج.
“Cebrail (aleyhi's-selâm) bana geldi ve şöyle dedi: “Ben
sana dün gelmiştim. Eve girip yanına gelmeme engel olan şey ancak evin
kapısındaki adam timsalleridir. Evde üzerinde timsaller bulunan şekilli bir
örtü vardı. Yine evde bir de köpek vardı. Emret de kapıdaki timsaller kesilip
ağaç şekline getirilsin. Örtünün kesilerek ayak altında çiğnenen iki yastık
yapılmasını emret. Köpeğin de çıkarılmasını emret.” Rasulullah sallallahu
aleyhi ve sellem de bunu yaptı…
Hasen, sahih. Tirmizi (8/90) Ebu Davud (11/213) Ahmed (8032,
8065)
Ruh Taşıyan Canlıların Suretlerini Yapan Herkes Cehennemdedir
Said bin
ebi'l Hasan'dan: “Bir adam İbn Abbas radıyallahu anhuma’ya geldi ve dedi ki: “Ben
şu resimleri yapan biriyim. Bu konuda bana fetva ver.” Bunun üzerine İbn Abbas radıyallahu
anhuma ona dedi ki: “Bana yaklaş.” Adam da O'na yaklaştı. Sonra İbn Abbas radıyallahu
anhuma: “Bana yaklaş” dedi, o da yaklaştı; ta ki elini adamın başına koyuncaya
kadar yaklaştı. Sonra dedi ki: “Sana Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem'den
işittiğimi haber vereceğim. Allah Rasûlünün şöyle dediğini işittim:
كل مصور في النار، يجعل له بكل صورة صورها
نفسًا فتعذبه في جهنم
"Bütün
musavvirler (heykel, resim, video v.s yapanlar) Cehennem'dedirler. Yapmış
olduğu her resme can verilir de onlar ona Cehennemde azap verirler."
Daha sonra İbn Abbas radıyallahu anhuma adama dedi ki: “Eğer mutlaka resim yapacaksan
ağaç resimleri ve canı olmayan şeylerin resimlerini yap.”
Muslim
(14/93)
İbn Abbas
radıyallahu anhuma’dan: Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki:
من صور صورة في الدنيا كُلِّفَ أن ينفخ فيها
الروح يوم القيامة وليس بنافخ
“Kim
dünyada bir suret yaparsa kıyamet gününde ona ruh üflemekle emrolunur. O da
bunu yapamayacaktır.”
Şeyh Mukbil
rahimehullah şöyle demiştir: “Bu deliller ruh taşıyan canlıların suretini
yapmanın genel olarak haram kılındığını göstermektedir. Bu suretin gölgeli veya
gölgesiz olması fark etmez. Kumaştaki şekil hadisi gölgesi olmayanın da haram
kılındığını göstermektedir. Yine Nebî sallallahu aleyhi ve sellem Kabe’nin
duvarında bulunan suretlerin silinmesini emretmiş, bu resimler kumaş ve su ile
silinmiştir.
“Ancak
kumaştaki şekil hariç” sözü, suret yapanlara delil değildir. Zira bu şekil, ruh
taşımayan varlıklara ait olabilir. Yine (başı kesilerek) ağaç şekline çevrilmiş
canlılara ait olabilir. Meleklerin girmelerine mani olmaması için yerde
bulunan, hakir görülen suretlerin de evden temizlenmesi gerekir. yine Nebî
sallallahu aleyhi ve sellem, yastıkta bulunan suretlerin kesilmesini
emretmiştir. Muhtemelen bu suretler yer yaygısında idi. bu resimler de ağaç
şeklinde dönecek şekilde kesilmiştir.
Böylece
anlaşılmıştır ki, dergilerde, gazetelerde, televizyonda, videoda ve bunların
dışındaki modern aletlerde bulunan suretler haramdır. Heva ehlinin şüphelerle
bu haramı süslemelerinden sakınmalısın! Nitekim her suret yapanın cehennemde
olduğunu öğrenmiş bulunuyorsun. Hadisteki “Kullu: her” kelimesi genellik ifade
eder. Yine “Yok etmedik bir timsal bırakma” hadisindeki “bir timsal” kelimesi
nekredir ve nefiy siyakıyla gelmiştir. Bu, ruh taşıyan bütün canlıları kapsayan
bir ifadedir. Bundan çocukların bez ve yünden oyuncakları istisnadır. Nitekim
Aişe radıyallahu anha’nın oynadığı kanatlı atı vardı. Ama piyasada satılan
plastik oyuncaklar caiz değildir.
Ey sünnet
ehli! Toplumunun halkına uymaktan seni sakındırırım. İnsanların çoğu delile
aldırmıyorlar! Bilakis İslam düşmanlarının peşinden gider hale gelmişler,
onları adım adım izlemektedirler. Tıpkı Nebî sallallahu aleyhi ve sellem’in şu
hadisinde buyurduğu gibi: “Elbette sizden öncekilerin âdetlerine adım adım
uyacaksınız. Hatta onlar bir keler deliğine girecek olsalar, siz de
gireceksiniz.” Dediler ki: “Ey Allah’ın rasulü! Yahudi ve Hıristiyanlara
mı?” Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem: “Ya kime olacak?” buyurdu. Maksad
hasıl olmuştur. Alemlerin rabbine hamd olsun.”
Şeyh Mukbil b. Hadi el-Vadiî rahimehullah