Sözlerin en doğrusu Allah'ın kelamı, yolların en hayırlısı Muhammed Aleyhisselam'ın yoludur. Dinde her sonradan çıkarılan şey bidattir.Her bidat sapıklıktır ve her sapıklık da cehennemdedir (Muslim no: 867)

Duâ

Duâ

Daru's-Sunne Neşidler

20 Şubat 2019 Çarşamba

Hacamat Ücretinin Caiz Olanı ve Olmayanı

* İhtilaf edilen meselelerden biri olan "hacamat ücreti" meselesi ile ilgili tahkikimi, henüz çalışmasına devam ettiğim Sahih Nebevî Tıp adlı kitabımdan naklediyorum:
Ebu Hureyre radiyallahu anh’den:
نَهَى رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَنْ كَسْبِ الْحَجَّامِ وَعَنْ ثَمَنِ الْكَلْبِ وَعَنْ عَسْبِ الْفَحْلِ
“Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem hacamatçının kazancından, köpeğin ücretinden ve hayvan çiftleştirme ücretinden yasakladı.”[1]
Rafi b. Hadic radiyallahu anh’den: Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem buyurdu ki:
ثَمَنُ الْكَلْبِ خَبِيثٌ وَمَهْرُ الْبَغِيِّ خَبِيثٌ وَكَسْبُ الْحَجَّامِ خَبِيثٌ
Köpek satışının ücreti pistir. Zinâkar kadının kazancı pistir. Hacamatçının kazancı pistir.”[2]
Ebu Mes’ud Ukbe b. Amr radiyallahu anh dedi ki:
نَهَى رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عَنْ كَسْبِ الْحَجَّامِ
“Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem hacamatçının kazancından yasakladı.”[3]
Ukbe b. Amr radiyallahu anh’den gelen diğer rivayetin lafzında şöyle geçmektedir:
أَنَّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ نَهَى عَنْ ثَمَنِ الْكَلْبِ وَمَهْرِ الْبَغِيِّ وَحُلْوَانِ الْكَاهِنِ
“Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem köpek ücretinden, zinâkarın kazancıncan ve kâhinin ücretinden yasakladı.”[4]
Görüldüğü gibi Rafi b. Hadic radiyallahu anh’ın rivayetinde üçüncü madde “hacamatçının kazancı” şeklinde, Ukbe b. Amr radiyallahu anh’den gelen rivayette ise onun yerine “Kahinin ücreti” geçmektedir. Bunun sebebi, hacamatçının: “Senden şu miktarda kan çıkaracağım” diyerek şart koşmasıdır. Hacamat ücretinin yasaklanması bu şart sebebiyledir. Zira hacamatçı böyle bir şart koşarsa bir çeşit kâhinlik yapmış olur. Allahu a’lem. Nitekim İbn Hibban rahimehullah şöyle demiştir:
“Hacamatçı eğer: “Senden şu kadar kan çıkaracağım” diye şart koşarsa hacamat ücreti haramdır. Eğer şart koşulmazsa ücreti caizdir. Nitekim Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem Ebu Taybe için bu ücreti caiz kılmıştır.”[5]
İbn Hazm rahimehullah da benzer açıklama yaparak: “Hacamatta şart koşulursa ücreti caiz değildir. Çünkü bu meçhul bir iştir” demiştir.[6]
Ebu Cafer (Muhammed b. Ali el-Bâkır) rahimehullah dedi ki:
لَا بَأْسَ أَنْ يَحْتَجِمَ الرَّجُلُ وَلَا يُشَارِطُ
“Kişinin şart koşmadan hacamat yapmasında (ücret almasında) sakınca yoktur.”[7]
Enes b. Malik radiyallahu anh’e hacamatçının kazancının hükmü sorulunca şöyle dedi:
دَعَا النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ غُلاَمًا حَجَّامًا فَحَجَمَهُ وَأَمَرَ لَهُ بِصَاعٍ أَوْ صَاعَيْنِ أَوْ مُدٍّ أَوْ مُدَّيْنِ وَكَلَّمَ فِيهِ فَخُفِّفَ مِنْ ضَرِيبَتِهِ
“Nebî sallallahu aleyhi ve sellem hacamatçı köleyi (Ebu Taybe’yi) çağırttı ve hacamat yaptırdı. Ona bir veya iki ölçek ücret verilmesini söyledi. Onun hakkında efendileriyle konuşarak vergisinin düşürülmesini istedi.”[8]
Cabir radiyallahu anh’den: “Nebî sallallahu aleyhi ve sellem’e hacamatçının kazancı hakkında sorulunca:
أَعْلِفْهُ نَاضِحَكُمْ
Onunla hayvanlarınıza yem alın” buyurdu.”[9]
İbn Muhayyisa rahimehullah’tan: “Muhayyisa radiyallahu anh Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem hacamat ücreti hakkında izin istedi. Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem ona izin vermedi. Bu konuda izin istemeye devam edince sonunda Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
أَطْعِمْهُ رَقِيقَكَ وَأَعْلِفُهُ نَاضِحَكَ
O ücreti kölene yedir ve hayvanlarına yem al.”[10]
İbn Hibban rahimehullah dedi ki: “Nebî sallallahu aleyhi ve sellem hacamat ücretine izin vermek istememiştir. Çünkü bunda hacamatçı malum bir miktarda kan çıkarmayı şart koşar. Hâlbuki bu şartı yerine getirmeye gücü yoktur. Bu yüzden Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem bundan dolayı ücrete izin vermeyi istememiş, sonra: “Onu kölelerine yedir ve hayvanına yem al” buyurmuştur. Şayet hacamatçının kazancı yasak olsaydı Nebî sallallahu aleyhi ve sellem onun kölelere ve işçilere yedirilmesini emretmezdi.”[11]
İbn Abbas radiyallahu anhuma dedi ki:
احْتَجَمَ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَأَعْطَى الحَجَّامَ أَجْرَهُ وَلَوْ عَلِمَ كَرَاهِيَةً لَمْ يُعْطِهِ
“Nebî sallallahu aleyhi ve sellem hacamat yaptırdı ve haccama ücretini verdi. Şayet bunda bir çirkinlik bilseydi (diğer rivayette: “şayet bu haram olsaydı) vermezdi.”[12]
Ali b. Rabah rahimehullah’tan: “Ben İbn Abbas radiyallahu anhuma’nın yanındaydım. Ona bir kadın geldi ve dedi ki:
“Ben Irak halkından bir kadınım. Benim hacamatçı bir kölem var. Irak halkı benim kan ücreti yediğimi iddia ediyorlar.” İbn Abbas radiyallahu anhuma dedi ki:
إِنَّهُمْ لَا يَزْعُمُونَ شَيْئًا إِنَّمَا تَأْكُلِينَ خَرَاجَ غُلَامِكِ وَلَسْتِ تَأْكُلِينَ ثَمَنَ الدَّمِ
“Muhakkak ki onlar boş bir iddiada bulunuyorlar. Sen kan ücreti değil ancak kölenin kazancını yiyorsun.”[13]

Hacamat Dükkanı Açmak

Rebia b. Ebi Abdirrahman (Rebiatu’r-Re’y) rahimehullah dedi ki:
أَنَّ الْحَجَّامِينَ قَدْ كَانَ لَهُمْ سُوقٌ عَلَى عَهْدِ عُمَرَ بْنِ الْخَطَّابِ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ
“Ömer b. el-Hattab radiyallahu anh zamanında hacamatçıların çarşıları vardı.”[14]


[1] Buhârî ve Muslim'in şartlarına göre sahih. Nesâî (4673) İshak b. Rahuye (138) Ahmed (2/299, 332, 415) Tayalisi (2631) İbn Mâce (2160) el-Muhallisiyyat (679) İbn Hazm el-Muhalla (8/192) Mukbil b. Hadi Sahihu’l-Musned (1399)
[2] Sahih. Muslim (1568)
[3] Buhârî'nin şartına göre sahih. Hazımî el-İtibar (s.174) İbn Mâce (2165)
[4] Sahih. Muslim (1567)
[5] Sahihu İbn Hibban (11/557)
[6] İbn Hazm el-Muhalla (8/193)
[7] Buhârî ve Muslim'in şartlarına göre sahih. İbn Ebî Şeybe (4/355) İbn Hazm el-Muhalla (8/193)
[8] Sahih. Buhârî (2281) Muslim (1577)
[9] Muslim'in şartına göre sahih. Ebû Ya'lâ (4/87) Ahmed (3/307, 381) Humeydi (1321) el-Elbani es-Sahiha (3/390)
[10] Sahih. Ahmed (5/435) Malik Muvatta (2/975) Ebû Dâvûd (3422) İbn Mâce (2166) İbn Hibbân (11/557) Şafii Sunen (273) Humeydi (878) Taberânî (20/313) Beyhakî (9/337)
[11] Sahihu İbn Hibban (11/559)
[12] Sahih. Buhârî (2279) Muslim (1202)
[13] Muslim'in şartına göre sahih. İbn Ebî Şeybe (4/355) Tahavi Şerhu Meani’l-Asar (4/132) İbnu’l-Munzir el-Evsat (8515)
[14] Buhârî ve Muslim'in şartlarına göre sahih. Tahavi Şerhu Meani’l-Asar (4/132)

Meclislerin Keffareti

Meclislerin Keffareti
"Subhâneka'llâhumme ve bihamdik ve eşhedu en lâ ilâhe illâ ente estağfiruke ve etûbu ileyk" (Taberani 10/164, el-Elbânî Sahîhu'l-Câmi (4487)