Soru: Suya rukye okuyup tedavi için hastaya içirmek caiz
midir?
Şeyh Mukbil b. Hadi el-Vadiî rahimehullah’ın cevabı:
Buna bir mani bilmiyorum. Bildiğim kadarıyla bu uygulama Nebî
sallallahu aleyhi ve sellem’den varid olmamıştır. Ben, hiç varid olmamıştır
demiyorum, Nebî sallallahu aleyhi ve sellem’den sahih olarak gelmemiştir. Bunda
bir mani de bilmiyorum. Zira Nebî sallallahu aleyhi ve sellem; “Şirk içermediği
takdirde rukyede bir sakınca yoktur” buyurmuştur. Yine: “Kardeşine
faydalı olabilen bunu yapsın” buyurmuştur.”
Ebu Muaz’ın notu: Şeyh Mukbil rahimehullah’ın zikrettiği
hadisler şunlardır;
Avf b.
Mâlik el-Eşcaî radıyallahu anh’den: “Bizler Cahiliyye’de rukye yapardık. “Ey
Allah’ın rasulü! Buna ne dersin?” dedik. Şöyle buyurdu:
اعْرِضُوا عَلَيَّ رُقَاكُمْ لَا بَأْسَ
بِالرُّقَى مَا لَمْ يَكُنْ فِيهِ شِرْكٌ
“Rukyelerinizi
bana arz edin. İçinde şirk bulunmadığı sürece rukyede sakınca yoktur.”[1]
Câbir b.
Abdillah radıyallahu anh’den: “Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem rukyelerden
yasakladı. Amr b. Hazm ailesi Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem’e geldiler
ve:
يَا رَسُولَ اللهِ إِنَّهُ كَانَتْ
عِنْدَنَا رُقْيَةٌ نَرْقِي بِهَا مِنَ الْعَقْرَبِ وَإِنَّكَ نَهَيْتَ عَنِ
الرُّقَى قَالَ فَعَرَضُوهَا عَلَيْهِ فَقَالَ مَا أَرَى بَأْسًا مَنِ اسْتَطَاعَ
مِنْكُمْ أَنْ يَنْفَعَ أَخَاهُ فَلْيَنْفَعْهُ
“Ey
Allah’ın rasülü! Bizde akrep sokmasına karşı yaptığımız rukyeler var. Sen de
rukyelerden yasakladın” dediler. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem’e o
rukyeleri arz ettiler. Rasulullah sallallahu aleyhi ve sellem:
“Bunda
sakınca görmüyorum. Kardeşine faydalı olabileniniz ona faydalı olsun”
buyurdu.[2]
Suya
okumak ve hastaya içirmek hakkında Sünnet Ehlinin imamı Ahmed b. Hanbel rahimehullah’tan
şu rivayetler gelmiştir:
Harb
el-Kirmani rahimehullah dedi ki:
قلت لأحمد فالقراءة في الماء للتعويذ؟ فكأنه
سهّل
“Ahmed
b. Hanbel rahimehullah’a “Korunmak için suya okunabilir mi?” dedim. Sanki bunu
onayladı.[3]
Ebû Dâvûd rahimehullah dedi ki:
سَمِعْتُ
أَحْمَدَ سُئِلَ عَنِ الرَّجُلِ يَكْتُبُ الْقَرْآنَ فِي شَيْءٍ ثُمَّ يَغْسِلُهُ
وَيَشْرَبُهُ؟ قَالَ أَرْجُو أَنْ لَا يَكُونَ بِهِ بَأْسٌ سَمِعْتُ أَحْمَدَ قِيلَ لَهُ
يَكْتُبُهُ فِي شَيْءٍ ثُمَّ يَغْسِلُهُ فَيَغْتَسِلُ بِهِ؟ قَالَ لَمْ أَسْمَعْ
فِيهِ بِشَيْءٍ
“Ahmed rahimehullah’a bir şeye Kur’ân yazan sonra onu yıkayıp içen kimse
hakkında sorulunca şöyle dediğini işittim:
“Umarım bunda bir sakınca yoktur.” Yine Ahmed rahimehullah’a denildi ki:
“Kişi bir şeye yazıyor, sonra onu yıkayıp bu suyla guslediyor.” Dedi ki:
“Bu konuda bir şey işitmedim.”[4]
Abdullah b. Ahmed b. Hanbel rahimehullah dedi ki:
رأيت أبى
يكتب التعاويذ للذى يفزئع للحمى لأهله وقراباته ويكتب للمرأة إذا عسر عليها
الولادة فى جام أو شيء لطيف ويكتب حديث ابن عباس إلا أنه كان يفعل ذلك عند وقوع
البلاء ولم أره يفعل هذا قبل وقوع البلاء ورأيته يعوذ فى الماء ويشربه المريض ويصب
على رأسه منه قال عبد اللّه بن أحمد قرأت على أبى يعلى ابن عبيد قال حدثنا سفيان
عن محمد بن أبى ليلى عن الحكم عن سعيد ابن جبير عن ابن عباس قال إذا عسر على
المرأة ولادتها فلتكتب بسم اللّه الّذي لا إله إلا اللّه الحليم الكريم سبحان
اللّه رب العرش العظيم الحمد للّه رب العالمين كَأَنَّهُمْ يَوْمَ يَرَوْنَ ما
يُوعَدُونَ لَمْ يَلْبَثُوا إِلَّا ساعَةً مِنْ نَهارٍ بَلاغٌ فَهَلْ يُهْلَكُ
إِلَّا الْقَوْمُ الْفاسِقُونَ قال أبى وزاد فيه وكيع وينضح ما دون سرتها
“Babam rahimehullah’ı ailesinin ve akrabalarının hummâ (ateş)
sıkıntılarından dolayı taviz yazarken gördüm. Yine doğum zorluğu olan kadın
için bir cam kâseye yazarken gördüm. İbn Abbas radıyallahu anhuma hadisini
yazardı. Ancak bunu belanın meydana gelmesinden sonra yapardı. Belanın meydana
gelmesinden önce yaptığını görmedim. Suya sığınma duası okuyup hastaya
içirdiğini ve başı üzerinden serptiğini gördüm.” Abdullah b. Ahmed rahimehullah
dedi ki:
“Babama okudum, o Ya’la b. Ubeyd’den rivayet etti, dedi ki: bize Sufyan
tahdis etti, o Muhammed b. Ebi Leyla’dan, o el-Hakem’den, o Said b. Cubeyr’den,
o İbn Abbas radıyallahu anhuma’dan şöyle dediğini rivayet etti:
“Kadın doğumda zorlanırsa şöyle yazsın: el-Halim ve el-Kerim olan,
kendisinden başka ibadete layık hak ilah olmayan Allah’ın adıyla. Yüce arşın
rabbi Allah noksanlardan munezzehtir. Hamd âlemlerin rabbi Allah içindir.
“Onlar, tehdit edildikleri şeyi gördükleri gün,
sanki gündüzün yalnızca bir saati kadar yaşamışlardır. Bir tebliğdir. Artık
fasıklar topluluğundan başkası helak edilir mi ki?” (Ahkâf 35)[5] Babam (Ahmed b. Hanbel) dedi
ki: “Veki şu ziyadeyle rivayet etti:
“Bu su göbeğinden aşağı tarafına serpiştirilir.”[6]
Salih b. Ahmed b. Hanbel rahimehullah dedi ki:
كنت ربما
اعتللت فيأخذ أبى قدحا فيه ماء فيقرأ فيه ثم يقول اشرب منه واغسل وجهك ويديك
“Ben bazen hastalandığımda babam içinde su bulunan bir kap alır, ona okur,
sonra: “Bundan iç, yüzünü ve ellerini yıka” derdi.”[7]
[1] Sahih. Muslim (2200)
[2] Sahih. Muslim (2199)
[3] Harb,
Mesail (1279) Kirmani es-Sunne (556)
[4] Ebû
Dâvûd Mesail (1673)
[5]
İbnu’s-Sunni Amelu’l-Yevm ve’l-Leyle (s.231) İsnadında Muhammed b. Abdirrahman
b. Ebi Leyla vardır. İbn Hacer onun hakkında: “Saduktur, ezberi çok kötüdür” demiştir.
[6] Abdullah
b. Ahmed Mesail (1623)
[7]
İbnu’l-Cevzi Menakibu’l-İmam Ahmed (s.242)
