Birinci
özellik: Hadis ehline göre hadis ile fıkıh arasında fark yoktur.
İkinci
Özellik: Onlar hadisin sahihini araştırır ve nerede bulsalar ona tabi
olurlar. Eğer hadis sahabe ve onlardan sonrakiler
indinde veya onlardan bir grup indinde amel edilen bir hadis ise onunla amel
ederler. Zira Selef böyle bir hadis ile amel edileceğinde ittifak etmiştir.
Üçüncü
özellik: Hadis ehlinin şiarı salih selefe tabi olmaktır.
Dördüncü
özellik: Üzerine kaidelerin bina edildiği ve istinbatta bulunulan esaslar;
kitap ve sünnetin lafız ve manaları ile sahabe ve tabiinin sözleridir.
Beşinci
özellik: Tartışma, husumet ve dinde kelam yapmayı zemmederler. Kelam ile kastedilen; Allah Teâlâ ve
sıfatları, kader meseleleri gibi akide konularında nas haricinde yorum
yapmaktır. Yine helal ve haram meselelerinde tartışmayı, çok soru sormayı,
meydana gelmemiş olaylar hakkında sormayı kötülerler.
Altıncı
özellik: Şerî naslara uygun düşsün veya düşmesin, aklî şartlar ve kaideler gibi
sonradan çıkma ilimlere, kelamcıların ve felsefecilerin metotlarına karşı
çıkarlar. Yine batın ilimleri, marifet, kalp amelleri, şahsi görüş (mücerred
re’y), zevk, keşif gibi sonradan çıkma ilimlere de karşı çıkarlar.
Yedinci
Özellik: Fıkıh öğrenme şu aşamalarla tamamlanır:
Birinci
aşama: Sahih olanla sahih olmayanı ayırt etmek
İkinci
aşama: Kitap ve sünnet naslarını zaptetmek
Üçüncü
aşama: Nasların manaları ve anlaşılması üzerinde durarak içtihat etmek, Sahabe,
tabiin ve onlara tabi olanlardan gelen rivayetleri değerlendirmek. Böylece
faydalı ilme ulaşmak ki, bunun özel faydası Allah Teâlâ’nın haşyetidir.
Sekizinci
Özellik: Din meselelerine görüşlerle ve akıl ile dalmamak.
* Deliller
çeliştiği zaman mümkünse
nasların araları bulunur (cem etmek)
* Eğer
bu mümkün değilse ve şartları yerine gelmişse neshe hükmedilir.
* Eğer
nesh söz konusu değilse tercihe gidilir.
Kitap ve sünnet naslarında tercih
şöyle olur:
*
Nas, zahire tercihe edilir
*
Zahir, te’vil edilmiş olana tercih edilir.
*
Mantuk, mefhuma tercih edilir.
*
İspat eden, nefyedene tercih edilir.
*
Asıldan nakleden, asıl üzere bırakana tercih edilir. Zira asıldan nakledende
daha ziyade ilim vardır.
*
Tahsis edilmemiş umum, tahsis girmiş olan umuma tercih edilir
*
Kıssa sahibi, diğerlerine tercih edilir.
*
Kat’î icma, zannî icmaya tercih edilir.
