Sa’d b. Ebi Vakkas radiyallahu
anh’den: “Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:
لَيْسَ
مِنَّا مَنْ لَمْ يَتَغَنَّ بِالْقُرْآنِ قَالَ وَكِيعٌ يَعْنِي يَسْتَغْنِي بِهِ
“Kur’ân ile tegannî
etmeyen bizden değildir.” Vekî dedi ki: “Yani Kur’ân ile yetinmeyen bizden
değildir.”[1]
Ebu Ubeyd Kasım
b. Sellam rahimehullah dedi ki: “Sufyan b. Uyeyne rahimehullah bu hadisin
anlamının “Kur’ân ile yetinmeyen bizden değildir” demek olduğunu söyler ve
hadisi ses ile alakalandırmazdı. Bana göre de bu hadisin bundan başka
açıklaması olamaz. Çünkü hadisin diğer rivayet lafzı bunu açıklamaktadır: İbn
Ebi Nuheyk rahimehullah, Sa’d b. Ebi Vakkas radiyallahu anh’ın yanına girdi,
onun yanında ticaret malları vardı. Bunun üzerine Sa’d radiyallahu anh dedi ki:
“Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem’in şöyle buyurduğunu işittim: “Kur’ân
ile tegannî etmeyen (onunla yetinmeyen) bizden değildir.” Bu hadis sana
kastedilen mananın; az mal ile yetinmek olduğunu açıkça göstermektedir. Hadisin
güzel sesle alakası yoktur.”
Ebu Ubeyd rahimehullah konuyla ilgili delillerini
zikrettikten sonra şöyle demiştir:
“Şayet hadiste
kastedilen bazılarının açıkladığı gibi kıraatte tercî yapmak (sesi
dalgalandırmak) ve güzel ses ile okumak olsaydı elbette bunu terketmekten
dolayı bu ifade büyük bir ceza olurdu. O zaman “Kur’ân ile teganni etmeyen
bizden değildir” hadisinin manası: “Kur’ân’ı sesini dalgalandırarak
okumayan Nebî sallallahu aleyhi ve sellem’den değildir” şeklinde olurdu ki
böyle bir şey olamaz.“[2]
[1]
Sahih. Ahmed (1/172, 175, 179) Tayalisi
(198) Abdurrazzak (2/482, 483) İbn Ebî Şeybe (2/257, 6/119) İbn Hibbân (1/327)
Hâkim (1/758) Ziyau’l-Makdisi el-Muhtare (3/172) Ebu Avane Mustahrac (3872) Ebû
Dâvûd (1469) Dârimî (1531, 3531) Bezzar (4/68) Ebû Ya'lâ (2/93) Humeydi (76)
Abd b. Humeyd (151) Devraki Musnedu Sa’d (127-130) Tahavî Şerhu Muşkili'l-Âsâr
(1303) Beyhakî Şuab (2/528) el-Elbani Sahihu Suneni Ebi Davud (1321) Mukbil b.
Hadi Camiu’s-Sahih (384, 3847, 4666)
[2]
Ebu Ubeyd Garibu’l-Hadis (2/169-171)
